Doğum: 12 Aralık 1928 (Talas, Kırgızistan, SSCB)
Ölüm: 10 Haziran 2008 (79 yaşında) (Nürnberg, Almanya)
Meslek: Yazar, edebiyatçı, siyasetçi, gazeteci ve veteriner teknikeri
Cengiz Aytmatov Biyografi
Cengiz Aytmatov, 12 Aralık 1928’de Kırgızistan’ın Talas eyaletine bağlı Şeker köyünde doğdu. Babası Törekul Aytmatov, Sovyet Kırgızistan’ında üst düzey bir devlet adamıyken 1937’de tutuklanarak 1938’de idam edildi. Annesi Nagima Hamziyevna Abdulvaliyeva ise Tatar asıllı bir tiyatro aktrisiydi. Çocukluğunda halk geleneklerini ve göçebe yaşamın anlamını derinlemesine deneyimleyen Aytmatov, bu birikimini yazarlık kariyerine yansıttı.
Edebiyat dünyasına 1952’de adım atan Aytmatov, 1958’de yayımladığı “Cemile” romanıyla büyük bir çıkış yakaladı. Fransız yazar Louis Aragon’un “dünyanın en güzel aşk hikâyesi” olarak nitelendirdiği bu eser, Aytmatov’un adını uluslararası edebiyat sahnesine taşıdı. Onun yapıtlarında Kırgız kültürü, insan doğasının incelikleri, aşk, savaş ve toplumsal dönüşüm temaları ustalıkla işlenir. “Toprak Ana” (1963), “Elveda Gülsarı” (1968), “Beyaz Gemi” (1970), “Selvi Boylum Al Yazmalım” (1970) ve “Gün Olur Asra Bedel” (1980) gibi eserleri, dünya genelinde geniş bir okuyucu kitlesine ulaştı.
Eserleri yaklaşık 170 dile çevrilen Aytmatov, edebi yönünün yanı sıra diplomat ve siyasetçi kimliğiyle de tanındı. Sovyetler Birliği döneminde milletvekilliği yapan yazar, Kırgızistan’ın UNESCO temsilciliğini de üstlendi. Modern teknolojinin sunduğu imkânlar sayesinde, Aytmatov’un kitaplarına EPUB, FB2, TXT, PDF ve MOBI formatlarında ulaşmak, e-kitap veya sesli kitap biçiminde onları okumak veya dinlemek her zamankinden daha kolaydır. Bu sayede, Aytmatov’un zengin dünyasına adım atarak hikâyelerin ötesinde insana ve yaşama dair derinlikli bir yolculuğa çıkmak mümkündür.
Cengiz Aytmatov’in en ünlü eserleri
Eserleri
- Dağlar Devrildiğinde – Ebedi Nişanlı (Son romanı – 2007)
- Darağacı – Dişi kurdun Rüyaları (1988)
- Gün Olur Asra Bedel (Rusça: И дольше века длится день, 1980)
- Fuji-Yama (Rusça: Восхождение на Фудзияму / Fuji Dağının Tepesi, 1973)
- Beyaz Gemi (Kırgızca: Ак кеме / Ak Keme, Rusça: Белый пароход, 1973)
- Al Yazmalım (Kırgızca: Кызыл Жоолук / Kızıl Jooluk, 1963)
- Elveda Gülsarı (Rusça: Прощай Гульсары, Kırgızca: Гулсарат, 1963)
- Dağlar ve Steplerden Masallar (Rusça: Повести гор и степей, 1963)
- İlk Öğretmenim (Rusça: Первый учитель, Kırgızca: Биринчи Мугалим, 1962)
- Cemile (Kırgızca: Жамийла, Rusça: Джамиля, 1958)
- Yüzyüze (Rusça: Лицом к лицу, Kırgızca: Бетмебет, 1957)
- Zorlu Geçit (1956)
- Toprak Ana (1963)
- Cengiz Han’a Küsen Bulut (1990)
- Çocukluğum
- Kızıl Elma (1964) (Hikâye)
- İlk Turnalar (Kırgızca: Эрте Келген Турналар)
- Elveda Gülsarı (1963)
- Deniz Kıyısında Koşan Ala Köpek (Rusça: Пегий Пес Бегущий По Краям Моря, Kırgızca: Деңиз Бойлой Жорткон Ала Дөбөт / Deniz Boyloy Jortkon Ala Döböt)
- Sultan Murat
- Yıldırım Sesli Manasçı (Kırgızca: Чагылган үндүү Манасчы / Çakılgan Ündüü Manasçı)
- Dişi Kurdun Rüyaları (1986)
- Kassandra Damgası (1995)